صنعت بسته‌بندی به عنوان یکی از ارکان اساسی در حفظ کیفیت، ایمنی و جذابیت محصولات، تاریخچه‌ای طولانی و پرتحول دارد. این صنعت از ابتدای تمدن بشری تاکنون دستخوش تغییرات و نوآوری‌های متعددی شده است که در ادامه به بررسی مراحل مختلف آن می‌پردازیم.
۱. آغاز بسته‌بندی در دوران باستان
انسان‌های اولیه برای نگهداری و حمل مواد غذایی و اشیاء خود از مواد طبیعی مانند برگ درختان، پوست حیوانات و صدف‌ها استفاده می‌کردند. این روش‌ها به مرور زمان تکامل یافت و حدود ۳۵۰۰ سال پیش در مصر باستان، شیشه به عنوان ماده‌ای برای بسته‌بندی اختراع شد. مصریان با ترکیب سنگ آهک، کربنات کلسیم، سیلیکات و شن، ظروف شیشه‌ای غیرشفاف تولید کردند که برای نگهداری مایعات و مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
۲. توسعه بسته‌بندی در قرون وسطی
در قرون وسطی، استفاده از مواد متنوع‌تری مانند چوب، پارچه و سفال برای بسته‌بندی رواج یافت. در چین باستان، حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد، از پوست گوساله برای انتقال مواد غذایی استفاده می‌شد. همچنین، چینی‌ها به عنوان اولین سازندگان کاغذ، از این ماده برای بسته‌بندی مواد غذایی بهره می‌بردند که می‌توان آن را نخستین نمونه بسته‌بندی انعطاف‌پذیر دانست.
۳. انقلاب صنعتی و تحول در بسته‌بندی
با وقوع انقلاب صنعتی در قرن هجدهم، نیاز به بسته‌بندی‌های مقاوم‌تر و کارآمدتر افزایش یافت. در سال ۱۸۰۵، نیکلاس آپرت، روش کنسرو کردن مواد غذایی را با جوشاندن و قرار دادن آن‌ها در ظروف شیشه‌ای ابداع کرد که تحولی بزرگ در نگهداری طولانی‌مدت مواد غذایی محسوب می‌شد. در سال ۱۸۲۳، اولین بسته‌بندی فلزی به ثبت رسید و قوطی‌های کنسرو فلزی از اوایل دهه ۱۹۰۰ به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفتند.
۴. ظهور پلاستیک و بسته‌بندی‌های مدرن
در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، با کشف و توسعه پلاستیک، تحول بزرگی در صنعت بسته‌بندی رخ داد. پلاستیک به دلیل ویژگی‌هایی مانند سبکی، انعطاف‌پذیری و هزینه تولید پایین، به سرعت جایگزین بسیاری از مواد سنتی در بسته‌بندی شد. همچنین، در سال ۱۹۱۲، اختراع سلفون به عنوان یک فیلم شفاف، امکان مشاهده محصول بدون باز کردن بسته‌بندی را فراهم کرد و به ماده‌ای محبوب در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ تبدیل شد.
۵. بسته‌بندی در ایران
در ایران، صنعت بسته‌بندی با ساخت قوطی‌های فلزی توسط شخصی به نام درخشان در سال ۱۳۰۹ هجری شمسی آغاز شد. همچنین، اولین کارخانه کاغذسازی در سال ۱۳۲۸ در کهریزک تأسیس گردید که کاغذهای باطله را برای تولید کاغذ و مقوا استفاده می‌کرد. پس از آن، واحدهای تولیدی دیگری در نقاط مختلف کشور به وجود آمدند و صنعت بسته‌بندی در ایران به تدریج توسعه یافت.
۶. بسته‌بندی هوشمند و آینده صنعت
امروزه، با پیشرفت فناوری، بسته‌بندی‌های هوشمند که قادر به برقراری ارتباط با مصرف‌کننده، ارائه اطلاعات محصول و حتی تغییر رنگ بر اساس شرایط محیطی هستند، در حال توسعه می‌باشند. این نوآوری‌ها نشان‌دهنده آینده‌ای روشن و پرتحول برای صنعت بسته‌بندی است که به بهبود تجربه مصرف‌کننده و افزایش کارایی در زنجیره تأمین کمک می‌کند.
